Cây đước nhỏ

Tôi viết bài này cho mình và cũng là để cám ơn các bạn ở Ban Thường trú Báo KH&ĐS tại TP HCM, những người đã đưa tôi đi thăm rừng đước Cần Giờ.
Thương lắm, cây đước nhỏ
Đi công tác TP HCM tháng 11/2004, chúng tôi ghé thăm rừng đước ngập mặn Cần Giờ. Bạn đồng nghiệp giới thiệu cho những quả đước rụng, thon dài chỉ chừng một gang tay, một đầu nhỏ, đầu kia to hơn một chút, xanh thẫm, trông như những quả bầu tí hon xinh xinh. Rồi bạn lại chỉ cho xem những vườn ươm đước giống: chính những quả đước ấy, cắm xuống đất ướt cho thẳng hàng thẳng lối, thế là mọc nên cây. Những quả rụng mà chúc đầu to xuống , cắm được vào đất cũng tự mọc thành cây.
Nghĩ rằng ở ngoài Bắc không hẳn ai cũng được biết điều thú vị ấy, tôi mang ba quả đước về Hà Nội, cắm vào cốc nước nhỏ đặt trên bàn. Một tháng, hai tháng … trôi qua. Những quả đước vẫn xanh tươi. Bỗng sau Tết ít lâu, chúng đâm rễ trắng, rồi nhú lên mầm, những mầm mới tim tím, bóng loáng nét non tơ. Từ mầm dần dần thoát ra mấy chiếc lá, lúc đầu phơn phớt tím, lớn dần lá chuyển màu xanh, cành vươn cao dần, rễ cũng lớn dần khiến đước trở nên cao. Sợ đước không đủ chỗ, tôi phải chuyển chúng sang một lọ hoa bự cho đầy nước hơn. Mỗi quả đước ra hai lá, rồi bốn lá, rồi vẫn tiếp tục ra mầm đợt ba với những chiếc rễ cứng cáp, đan xen vào nhau, trở thành ba cây đước nhỏ trên bàn làm việc của tôi. Mỗi khi có khách ra vào tôi đều phải trả lời câu hỏi: cây gì mà hay thế, đồng thời nhận được lời trầm trồ khen ngợi. Ba cây đước nhỏ làm bạn với tôi, đem lại niềm vui hằng ngày cho tôi suốt mấy tháng trời.

ANH me ngoi ban lam viec

Tháng 7/2005, tôi nhận thông báo sẽ nghỉ hưu từ 1/10. Vừa bận rộn với công việc hằng ngày, vừa lo chuẩn bị bàn giao công việc nhưng tôi không quên đước, ngày ngày vẫn để ý xem đước vui hay buồn. Chỉ có điều tôi bận quá, không tìm hiểu được là nên cho đước “ăn” gì để lớn tiếp. Đước vẫn cứng cáp nhưng không được tươi tắn như lúc ban đầu. Sang tháng 9, vài chiếc lá của cây cao nhất bắt đầu bị khô viền ngoài. Cuối tháng, ngọn cây tươi tốt nhất bỗng cong xuống, mềm ra. Khi tôi bàn giao xong công việc ở miền Nam trở ra chỉ còn một cây vẫn đứng thẳng và xanh lá. Chiều ngày 29/9, sau giờ làm việc, tôi rút cây duy nhất còn lại ấy ra khỏi lọ hoa, bọc lại cẩn thận (như người bán hoa vẫn bọc hoa cho khách) đem về nhà trồng ngay vào bể nước nhưng rồi cây nhỏ không sống nổi. Sáng1/10, ra thăm đước, thấy cây úa vàng và rũ xuống.

Thương quá, đước ơi. Giá như đước biết rằng rồi đây, ta sẽ vẫn tìm thấy niềm vui trên con đường mới của đời ta, chắc đước sẽ không bỏ ta mà đi như thế.