Con người...(kỳ 2)

Con người theo định nghĩa của Platon
(Truyện giả tưởng - kỳ 2)
Regun-5 là một hành tinh rất oi bức, giống như hành tinh Calahari, còn độ ẩm của nó lại nhỏ hơn so với Thung lũng chết! Một ngày ở Regun-5 phải dài bằng hàng trăm giờ Trái Đất. Bây giờ đã là buổi trưa. Đợi đến hoàng hôn còn tới 50 giờ nữa. Chẳng có tí bóng râm nào cả…
Một lúc sau, Holorel nấp kín sau những tảng đá.
Vài phút sau, người máy Mars thấy có một sinh vật bước ra từ sau đống đá, vừa đi vừa huýt sáo.
- Chào Mars- Sinh vật đó lên tiếng.
- Chào ông Holorel- Người máy trả lời..
Holorel dừng lại cách trại chừng mươi bước.
- Tôi đã đi dạo được một lúc rồi. - Anh nói- Trong khi tôi vắng mặt có gì xảy ra không đấy? - Có, thưa ông- Mars trả lời.- Có một người của hành tinh này đến đây và muốn vào trại.
Holorel dướn lông mày lên.
- Hắn ta trông thế nào?
- Hắn giống ông lắm, ông Holorel ạ. Nhưng hắn muốn vào trại mà không nói đúng khẩu lệnh, còn ông Holorel chính cống thì chẳng bao giờ làm chuyện đó cả.
- Ồ, tất nhiên rồi- Holorel nói- Tốt, Marsi (tên gọi âu yếm của Mars) ạ. Chúng ta cần phải theo dõi xem cái loại đó còn xuất hiện nữa không.
- Xin tuân lệnh, thưa ông. Xin cám ơn ông. Tôi cần nói rằng ông phải đi uống nước đi, nếu không ông sẽ bị dẫn đến tình trạng thiếu nước đấy, rất nguy hiểm…
- Không sao đâu Mars ạ. Tôi hoàn toàn không muốn uống nước.- Holorel làm ra vẻ không chú ý tới điều vừa nói ra.
Anh rất hài lòng về mình. Anh đã nghĩ ra rằng , theo cấu tạo thì Mars phải coi các cuộc gặp gỡ là hoàn toàn riêng biệt và chỉ dựa vào những tình huống sẵn có mà hành động. Trong bộ não điện tử của Mars đã có những chương trình lập sẵn: Người Trái Đất bao giờ cũng biết khẩu lệnh; còn người của hành tinh khác không bao giờ biết khẩu lệnh mà lại luôn luôn muốn vào trại. Bởi vậy có thể coi sinh vật không có ý muốn xâm nhập vào trại là người Trái Đất cho đến khi nó chưa tỏ ra muốn vào trại.
Holorel quyết định sẽ lợi dụng điều này. Có thể hy vọng rằng phần còn lại của kế hoạch cũng sẽ được thực hiện không đến nỗi tồi.
- Mars này, - Anh nói - tôi đã quan sát vùng xung quanh và phát hiện ra một điều không thú vị lắm: chúng ta đã dựng trại ngay trên bờ một vùng trũng của hành tinh này. Tôi với anh phải chuyển trại ra phía sau chừng hai dặm. Anh hãy xách mấy thùng nước và đi theo tôi.
- Vâng, chỉ có điều ông hãy gác thay cho tôi.
- Được, tôi sẽ gác thay anh. Anh hãy lui ra nào!
- Tôi không có quyền- Người máy nói- Trước khi đổi gác, ông phải nói khẩu lệnh cũ và cho biết nó được thay bằng khẩu lệnh mới nào.
- Chúng ta không có thời gian để làm các việc hình thức đó đâu…- Holorel nói qua kẽ răng - Nào Mars, tránh ra! Tôi cảm thấy mặt đất dưới chân đang rung lên đây này.
- Ông Holorel, tôi không có quyền làm như thế. Tôi không thể từ bỏ các chức năng của tôi khi ông chưa đổi gác cho tôi. Tôi yêu cầu ông, ông hãy đổi gác cho tôi đi!
- Thôi, đừng lo nữa; có lẽ chúng ta chẳng dời trại nữa đâu.
- Thế còn động đất thì sao?
- Tôi tính lại rồi. Chúng ta còn rất nhiều thời gian so với dự tính ban đầu.
Để tôi đi xem lại một lần nữa xem sao.
Và Holorel lại biến ra sau các tảng đá.
***
Thời gian của một ngày dài vô tận trôi đi thật chậm. Mặt trời đã lui dần về phía chân trời. Người máy Mars vẫn cần mẫn dạo quanh biên giới bảo vệ trại.
Nhưng kìa, giữa các tảng đá cách Mars chừng 20 yard (đơn vị đo chiều dài của Anh, 1yard =0,9144m), một hình người xuất hiện. Có ai đó đang đi theo Mars - đó là Holorel hay là người của hành tinh khác? Mars không suy nghĩ được. Mars chỉ biết giữ thật chặt biên giới của mình. Một con chim rất to đâm bổ xuống một con thú. Có tiếng kêu và những tia máu nhỏ bắn lên một trong những chiếc lều. Con chim cất cánh bay lên, giữ chặt trong mỏ con mồi vừa bắt được.
Mars không chú ý tí nào tới sự việc vừa xảy ra. Nó đang mải theo dõi cái sinh vật hình người đang lảo đảo lê bước về phía trại từ sau các tảng đá. Sinh vật đó dừng lại.
- Chào ông Holorel- Mars nói ngay- Tôi cần phải nói với ông rằng những biểu hiện thiếu nước ở ông thể hiện quá rõ. Tình trạng này sẽ dẫn đến những cơn choáng rồi ngất và sẽ bị chết nếu không kịp thời cứu chữa ngay.
- Im đi!- Holorel cất giọng khàn đặc- Và đừng có gọi ta là Holorel!
- Nhưng sao lại thế, thưa ông?
- Là vì ta không phải là Holorel. Ta là người của hành tinh này.
- Chẳng lẽ lại như vậy sao?
- Ta sẽ chứng minh cho anh thấy. Ta không biết khẩu lệnh. Mà anh biết đấy, người Trái Đất là một sinh vật thông minh, lúc nào cũng biết khẩu lệnh. Còn người của hành tinh khác cũng là người thông minh nhưng lại không biết khẩu lệnh.
- Nhưng dù sao thì tôi cũng không tin - Mars nói. Và Holorel nhận thấy rõ là người máy không tin thật.
Holorel đợi một chút. Một phút sau Mars lên tiếng:
- Thôi được, tôi đồng ý rằng ông là người của hành tinh này. Chính vì vậy mà tôi không cho ông vào trại.
- Nhưng ta có yêu cầu anh cho ta vào đó đâu. Vấn đề là ở chỗ ta là tù binh của Holorel. Ông ấy đã ra lệnh rằng anh hãy giam ta trong khu vực trại và không được thả ta ra khi không có lệnh mới.
- Không!- Mars nói- Tôi không thể cho ông vào trại được. Nhưng tôi có thể giữ ông ở đây, ở ngay đằng trước trại.
- Thế này thật chả ra sao cả!- Holorel cau có nói.
- Rất tiếc là tôi không làm cách nào khác được.
- Thôi được- Holorel ngồi xuống cát- Vậy ta là tù binh của anh.
- Vâng.
- Thế thì anh cho ta uống nước đi.
- Tôi không có quyền.
- Quỷ bắt anh đi! Anh thừa biết là phải đối xử với tù binh của hành tinh khác một cách lịch sự tương xứng với địa vị của họ; và phải bảo đảm đầy đủ mọi điều kiện cần thiết cho sự sống của họ theo như quy định của Hiệp định Giơnevơ và các hiệp định quốc tế khác chứ.
- Đúng, tôi có nghe nói như vậy. Thế ông giữ chức gì?
- Ta là Jemisdar. Số của ta là 12.278.031; và ta rất cần nước, cần ngay, bởi nếu không có nước thì ta chết mất.
Mars suy nghĩ một giây rồi kiên quyết tuyên bố:
- Tôi sẽ cho ông uống nước nhưng với điều kiện là ông Holorel phải uống đã khát đã!
- Thì thôi vậy. - Holorel nói và đứng lên.
- Khoan đã! Đứng lại! Ông đi đâu đấy?
- Ta ra sau những tảng đá kia kìa. Đã đến giờ ta phải cầu nguyện rồi. Trong khi cầu nguyện ta phải ngồi một mình.
- Thế nhỡ ông trốn mất thì sao?
- Trốn làm gì?- Holorel vừa hỏi vừa rời khỏi nơi đang đứng- Nếu ta trốn thì ông Holorel lại sẽ tóm được ta lần nữa.
Vài phút trôi qua. Holorel lại xuất hiện từ sau các tảng đá.
- Ông Holorel đấy phải không ạ?- Mars hỏi.
- Ừ, tôi đây.- Holorel trả lời vui vẻ- Tên tù binh của tôi đã tới đây yên ổn chứ?
- Vâng, thưa ông. Hắn đang ở sau các tảng đá kia kìa. Đang tụng kinh.
- Cứ kệ hắn. Mars này, khi nào hắn tụng kinh xong nhớ cho hắn uống nước ngay nhé.
- Vâng, nhưng ông phải uống trước đã, thưa ông.
- Khỉ ạ, tôi không khát. Chỉ có điều phải làm sao cho cái anh chàng tội nghiệp kia nhận đủ khẩu phần nước của mình là được.
- Tôi không thể cho hắn uống khi ông chưa uống thỏa thích. Trạng thái cạn nước ở ông, như tôi đã nói với ông, đã tăng lên rất rõ. Ông có thể bị ngất bất kỳ lúc nào. Tôi yêu cầu, tôi van ông, ông hãy uống nước đi!
- Thôi được, thế thì đưa bình nước đây nào.
- Ôi, nhưng thưa ông…
- Hả, còn gì nữa thế?
- Ông biết đấy, tôi không thể rời khỏi biên giới trại.
- Thế à! Nhưng vì sao?
- Bởi điều đó trái với quy chế. Hơn nữa đằng sau đống đá kia lại còn có người của hành tinh này.
- Tôi sẽ canh trại giúp anh vậy.
- Ông thật tốt bụng, thưa ông. Nhưng tôi không có quyền làm như vậy. Tôi là người máy GR, là người máy có nhiệm vụ đặc biệt trông giữ trại. Tôi không được giao trách nhiệm này cho ai cả, kể cả người Trái Đất hay một người máy GR khác khi họ không nói đúng khẩu lệnh để tôi có thể đổi gác.
- Biết rồi, biết rồi- Holorel lắp bắp- Xoay đằng nào cũng vậy, kết quả chỉ là một.
Anh lê bước một cách khó khăn về phía các tảng đá. Mars lại tiếp tục canh giữ trại.
***
Holorel mệt nhoài. Cổ họng anh đã khô cứng, phần do khát, phần do những cuộc nói chuyện vô nghĩa với gã người máy ngu ngốc. Còn toàn thân đau nhức bởi bị ánh nắng gay gắt chiếu vào. Anh đã bị cháy nắng, da bắt đầu xạm đen, trông gần giống như con gà tây rán.
Anh giận chính mình đã để lâm vào tình trạng như vậy. Và giờ đây chỉ có nỗi tức giận đó ủng hộ anh thôi. Chỉ có nó mới buộc anh cân nhắc lại tình thế và tìm cách vào trại. (Còn nữa)